اینفوگرافی/ خلبان بهشتی؛ غفور جدی اردبیلی

عمده سرشناسی او سوابق پروازی و مهارت وی در مدیریت گردان جنگنده اف -۴ فانتوم ۲، حضور فعال ۴۵ روزه در جنگ ایران و عراق با ثبت ۸۰ پرواز و همچنین نحوه درگذشت اوست. غفور جدی اردبیلی در سال ۱۳۲۴ در اردبیل متولد گردید و پس از اتمام دوره تحصیلی و قبولی در آزمون ورودی، به دانشکده خلبانی نیروی هوایی ارتش راه پیدا نمود. وی پس از گذراندن دوره مقدماتی پرواز در اواخر سال ۱۳۴۸ برای طی دوره تکمیلی به ایالات متحده فرستاده شد.در کتاب ثبت پروازی وی قبل از جنگ پرواز با سرهنگ جواد فکوری (بعنوان فرمانده گردان ۷۱ شکاری، کابین جلو) امیر سرتیپ دوم فرج‌الله براتپور (در آن زمان سروان، هم کابین عقب و هم کابین جلو)، سرتیپ خلبان علیرضا یاسینی (... در آن زمان ستوان دوم) و بسیاری دیگر به چشم می‌خورد. در اردیبهشت سال ۵۲ با توجه به شجاعت صورت پذیرفته از طرف جدی، از طرف نیروی هوایی ۳ ماه مرخصی تفریحی ایالات متحده به وی داده می‌شود. او از سفر مزبور منصرف شده و گواهینامه خلبانی بویینگ ۷۴۷ را نیز دریافت می‌کند.

وی در سال ۱۳۵۰ به ایران بازگشت و طبق امریه ستاد فرماندهی نیروی هوایی به پایگاه هفتم شکاری شیراز منتقل گردید. او طی رشادتی که در سالم به زمین نشاندن فانتوم و ترفیع درجه نظامی بیان می‌دارد که:عامل موفقیتم را یاد خدا، حفظ خونسردی و اجرای دقیق دستورالعمل‌های پروازی می‌دانم. او در ادامه برای انجام وظیفه به پایگاه سوم شکاری همدان منتقل و سپس در شهریور ۱۳۵۵ برای طی دوره امنیت پرواز از آذر مرداد ۵۵ تا مرداد ۵۶ دوباره به ایالات متحده سفر نمود. پس از مراجعت، به پایگاه ششم شکاری بوشهر بازگشت. این پایگاه آخرین پایگاه خدمتی جدی بود.

با شروع جنگ، بعضی از دوستان قصد تشویق او را به ترک ایران داشتند که وی در پاسخ به آن‌ها این چنین گفت: این همه هزینه در زمان صلح برای تفریح ما خرج نشده، ما برای چنین روزهایی تربیت شده‌ایم.

در زمان حصر آبادان در اوایل جنگ، خواستار حضور در جنگ می‌گردد. پس از کش و قوس فراوان و طاقت فرسا، آماده پرواز گردید در حین رفتن از پلکان جنگنده تخصصی اشمک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم ۲ به سمت سربازش برگشته و گردنبند الله و ساعت مچیش را به او می‌دهد. در حین عملیات در نزدیکی بصره متوجه حضور بیش از ۴۰ فروند تانک استتار یافته می‌گردد که لوله‌های آن‌ها به مشابه دودکش منازل می‌باشد. عملیات سنگین شروع می‌شود و موفق می‌شوند لشکر ۹ زرهی عراق را که از قدرتمندترین لشکرها در عراق بود را نابود کنند. با اصابت گلوله توپ به جنگنده در عراق، خلبان جدی، جنگنده را به خاک ایران می‌رساند تا در خاک عراق سقوط نکنند و بالاخره در ۷ کیلومتری بندر امام خمینی-آبادان کشته می‌شود.

او در مدت ۴۵ روز اوایل حضورش در جنگ، بیش از ۸۰ پرواز عملیاتی انجام داد و در هر عملیات از خانواده اش حلالیت می‌طلبید. با شروع جنگ در حالی که سمت فرماندهی بازرسی و امنیت پرواز پایگاه را به عهده داشت فعالانه وارد صحنه نبرد شد و در جریان جنگ در تاریخ ۵۹/۸/۱۷ در خاک عراق مورد اصابت پدافند نیروهای بعثی عراقی واقع شده و پس از طی ۵۰ کیلومتر در خاک ایران سقوط کرده و درگذشت.

پیکر وی به تهران و از آنجا به وسیله یک فروند هواپیمای سی-۱۳۰ به پایگاه دوم شکاری منتقل گردید. تشییع جنازه بسیار با شکوهی که مقارن شد با ایام عزاداری حسینی با حضور اهالی اردبیل برای جدی برگزار گردید و به مدت یک هفته در شهر عزای عمومی اعلام شد و از آن تاریخ آغاز حرکت دسته‌های عزاداری شهر از مقابل منزل پدر جدی به رسمی ماندگار بدل گردید. پدر جدی هنگام کشته شدن او گفت: امانتی بود دست ما که خداوند آن را پس گرفت.