بررسی اندازه دور سر کودکان مبتلا به اوتیسم

اندازه دور سر کودک دارای اتیسم (اوتیسم)

برطبق دو مطالعه جدیدی که در مجله آکادمی روانپزشکی کودک و نوجوان آمریکا منتشر شده داشتن سر بزرگ در اوایل کودکی یک علامت مستند و قابل اطمینان برای تشخیص بیماری اتیسم (اوتیسم) نیست . بعضی محققان می‌گویند فقط 3٫6درصد از کودکان مبتلا به اوتیسم، سرهای بزرگی دارند که صرفا به اختلال طیف اتیسم مربوط می‌شود ضمن آنکه اندازه سر کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم، تقریبا دو میلی‌متر بزرگ‌تر از میانگین بوده است.

در اولین مطالعه لونی زوا جنبوم و همکارانش اندازه دور سر و قد کودکان مبتلا به اتیسم (اوتیسم) را از هنگام تولد تا 3 سالگی دنبال کردند. در کودکانی که خواهر یا برادر اُتیستیک داشتند 20 برابر بیش تر از کودکانی که هیچ سابقه ی خانوادگی از این اختلال ندارند، احتمال ابتلا به اتیسم وجود داشت.

در این مطالعه محققان میان اندازه دور سر یا رشد جثه ی خویشاوندان کودک به خصوص کسانی که بعدها اتیسم آنها تشخیص داده شد در مقایسه با گروه کنترل تفاوتی مشاهده ننمودند. مطالعه دوم به سرپرستی کاتارزینا چاوارسکا در دانشگاه یل صورت گرفت .در این مطالعه قد، وزن و اندازه ی دور سر کودکانی که در آنها بیماری اتیسم تشخیص داده شده بررسی شده است.در یک گروه پسران مبتلا به اتیسم به نسبت گروههای کنترل خود در 8ماهگی سر نسبتا بزرگی داشتند .

از این رو این پسرها قد و وزن بیشتری هم داشتند.این بدان معناست که برخی کودکان اُتیستیک به طور کلی ممکن است جثه ی بزرگتری داشته باشند.ژانت لینهارد مدرس دانشگاه ویسکا نسین ـ مدینسون دانشکده ی روانپزشکی بر این باور است :"به طور کلی تنها یک الگوی غالب که همه ی کودکان اُتیستیک را تحت تاثیر قرار دهد وجود ندارد.

آرمین راز نهان محقق انجمن ملی روانپزشکی کودک امریکا در بخش سلامت روانی و عضو هیئت تحریریه که به همکاری با مطالعات میپردازد، معتقد است :"به علت آنکه در تشخیص اتیسم یک "مجموعه "از ویژگی های بیولوژیکی دخیل اند به عقیده ی من ایده ی یافتن یک علامت زیستی برای همه ی بیماران اُتیستیک یک شیوه ی ارجح و غالب نیست ."لئوکارنر بزرگی غیر عادی سر را تحت عنوان"بزرگی سر(ماکروسفالی) معرفی می کند و آن را از 1943 یکی از ویژگی های بیماری اُتیسم بر می شمارد .

مطالعات مربوط به تصویر اعصاب و مغزها در معاینات پس از مرگ نشان داده است که رشد مغزی برخی از کودکان اُتیستیک قبل از دو سالگی شتاب می گیرد.در مطالعاتی که دور سر را اندازه می گیرند دور سر جایگزین اندازه مغز است و نتایج پیچیده تری را ناشی می شود . سال گذشته رازنهان مطالعاتی که اندازه گیری سر کودکان مبتلا به اتیسم را به دفعات پیگیری می کرد مورد باز بینی قرار داد.

از هفت مطالعه چهار مطالعه شواهد و مدارک مربوط به اندازه ی غیر طبیعی سر را دارا بوده و سه تای آن نبوده است . همچنین محققان دستاورد های چالش برانگیزی درباره ی مدت زمان رشد غیر طبیعی سر در دوران کودکی و اینکه آیا به تفاوت های کلی جثه ی فرد ارتباط دارد، گزارش نموده اند.

مطالعات جدید با پیگیری مکرر تغییرات رشد سر و بدن کودکان اُتیستیک یا کودکانی که در معرض خطر این اختلال قرار دارند به بررسی این مغایرت ها پرداخته است .آنها این کودکان را با کودکان گروه کنترل از یک جامعه مقایسه نمودند .سایر مطالعات غالبا به مجموعه داده های موجود درباره ی میانگین دور سر انسان که از سوی سازمان بهداشت جهانی و مراکز کنترل وپیشگیری از بیماری در امریکا منتشر شده وابسته است .

اما این مجموعه داده ها تفاوت های اندازه ی سر را در گستره های گوناگون جغرافیایی مد نظر قرار نمی دهند و می توان نتایج حاصل را حذف نمود .
زواجنبوم و همکارانش 253کودک را که به طور عادی رشد کرده و سابقه ی خانوادگی نداشتد با 77 کودک اُتیستیک که از میان 442نفر دارای خواهر یا برادر اُتیستیک انتخاب شده بودند، مورد مقایسه قرار دادند. محققان در یافتند که در هر دو گروه تا قبل از 3سالگی میزان رشد سر و بدن یکسان بوده است .این روند نتایج حتی زمانی که خویشاوندان کودک را به کودکان مبتلا به اتیسم و بدون اتیسم تقسیم کردند نیز صادق بود.

اما درسن سه سالگی تعدادی تفاوت های جزئی در کودکان مبتلا به اتیسم دیده شد. در این سن اندازه دور سر کودکانی که دارای خواهر یا برادر اُتیستیک بودند درمقایسه با گروههای کنترل به طور متوسط حدود 4 میلی متر بزرگتر بود. ولی این مقدار برای کودکان اُتیستیک چندان قابل توجه نیست.

زواجنبوم مدرس هیئت روانپزشکی دانشگاه آلبرتای کانادا، معتقد است:"اندازه دور سر ممکن است تغییرات ثابت رشد مغزی را که در مطالعات تصویر سازی اعصاب و مغز انسان در معاینه ی وی بعد از مرگ به ثبت رسیده است، نقض می کند.
او همچنین اظهار داشت : ظاهراً مطالعات میزان رشد مغزافرادی که در معرض خطر ابتلا به اتیسم هستند حاوی اطلاعات مفیدی می باشد. اعتقاد من این است که مهم نیست چقدر برروی هر موضوع مطالعه و بررسی کرده ایم بلکه بیشتر باید به موضوع به عنوان یک کلیت نگریست و به آن پرداخت .

"تیم چاوارسکا اندازه سر و قد و وزن 200کودک اُتیستیک و140کودک در گروه کنترل را باهم مقایسه کردند. اندازه سر همه کودکان در بدو تولد طبیعی بود. اما سرعت رشد سر پسران مبتلا به اتیسم در سن 10ماهگی افزایش یافت به طوریکه در سن 2 سالگی دور سر آنها 6میلی متر بزرگتر از کودکان گروه کنترل بود .

ولی وقتی محققان اختلاف سرعت رشد کل بدن را محاسبه کردند اختلاف اندازه سر بیمار ناچیز بود. چاوارسکا مدرس انجمن روانپزشکی کودکان در دانشگاه یل خاطر نشان کرد:"ما این افزایش رشد را در همه ی ابعاد مشاهده کردیم.

این یافته ها با یافته هایی یک مطالعه که در سال 2011 توسط همان تیم انجام شده بود یکسان بود.بنابراین آنها دریافتند که کودکان نو پای پسر مبتلا به اتیسم نسبت به همسالان خود کلاً بزرگتر هستند .در مطالعه جدید تیم چاوارسکادریافتند که در مقایسه با4/3 درصد از کودکان گروه کنترل 16 درصد از کودکان مبتلا به اتیسم رشد بیش از حد داشتند.

برطبق آنچه برنامه ی مشاهده ی شناختی اتیسم و مقیاس های یادگیری اولیه ی مولن تعیین می کند : کودکان اُتیستیکی که رشد غیر طبیعی دارند به نسبت سایر کودکان، دچار اختلال اختلالات شدیدتر اجتماعی – کلامی وشناختی در سن 4 سالگی هستند.

چاورسکا می گوید :یافته ها نشان می دهد که رشد بیش از حد در اوایل کودکی در تعداد کمی از کودکان اُتیستیک رخ میدهد و یک علامت مطمئن و خطر ساز برای این اختلال محسوب نمی شود. از این رو کودکان اُتیستیک و همچنین کسانی که سابقه ی رشد غیر طبیعی در دوران نوزادی دارند ممکن است در معرض خطر اختلالات شناختی/ کلامی قرار بگیرند.

در حقیقت مطالعه ی زواجنبوم شواهد و مدارک مشابهی برای تعمیم رشد بیش از حد بدن پیدا نکرده است.زیرا شرکت کنندگان از خانواده های مرکب(چند تایی)هستند، به این معنی که بیش از یک کودک در خانواده به این اختلال دچار هستند. در مقابل بسیاری از کودکان اُتیستیک در مطالعه چاوارسکا هیچ نوع سابقه ی خانوادگی برای این اختلال ندارند.

چاوارسکا معتقد است :"ممکن است اتیسم در خانواده های مرکب از طریق مکانیزمهای ژنتیکی مختلف ایجاد شده باشد و یک عامل به تنهایی در آن نقش نداشته باشد ."
شاید تنها، افراد دارای الگوی خاص این اختلال، مغز و جثه ی بزرگ داشته باشند. به طور مثال در مطالعه ای که در سال 2011انجام شد بزرگی غیر طبیعی مغز در پسرهای دچار بیماری اُتیسم پسرونده مشاهده شد.

حتماً بخوانید:

پی آر تی بهترین روش برای بهبود گفتار کودکان مبتلا به اوتیسم

پی آر تی یا pivotal response treatment که به اختصار PRT نامیده می شود موثرترین روش برای بهبود ارتباط و مهارت های گفتاری زبانی بچه های دچار اوتیسم…

در پژوهشها مشخص گردیده است که جهش های ژنی مرتبط با اُتیسم با "بزرگی سر (ماکروسفالی)"رابطه دارد. از آنجاییکه پی ریزی ملکولی اختلال به طور گسترده ای از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بنا بر این بررسی تشخیص علائم قطعی و مطمئن برای بیماری اتیسم دشوار خواهد بود.

کریستین نوردال استادیار روانپزشکی و علوم رفتاری دانشگاه کالیفرنیا در شهر دیویس می گوید :"اخیراً واکنش شدیدی در برابر این نظریه که در کل بزرگی غیر طبیعی مغز در بیماری اتیسم وجود دارد صورت گرفته است."در نتیجه میتوان به این نکته مهم رسید که مباحث مرتبط با اندازه دور سر و اختلال اوتیسم همچنان نیازمند مطالعات و پژوهشهای بیشتر است و نمیتوان بتنهایی بزرگی اندازه دور سر و یا ارتباط چشمی را جزءویژگی های بارز در اختلال اتیسم دانست.

منبع : اوتیسم اردیبهشت