دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
چرا جنگل‌های هیرکانی مهم اند؟
1
این جنگل از دوره سوم زمین‌شناسی به جا مانده ،هیرکانی،مثل یک روبان سبز، پایین آبی کاسپین قرار گرفته، از ارزشمندترین جنگل‌های دنیاست. گذشته از تاثیری در ایجاد هوای پاک و ذخیره‌ آب دارند، خانه‌ موجودات زنده بسیاری هستند و از شدن سیل جلوگیری می‌کنند.

این جنگل ها در مجامع علمی و تخصصی با عنوان جنگل‌ های مختلط کاسپینی هیرکانی شناخته می شوند و در مجامع عمومی‌تر با نام جنگل های هیرکانی شناخته می شوند. در گویش مازندرانی در گذشته به گرگان کنونی هیرکان گفته می شد. البته گرگان با نام هایی مانند جرجان و یا ورکان نیز شناخته شده بود. البته جالب است بدانید که ورکان یکی از قدیمی ترین نام های شناخته شده برای منطقه امروزی گرگان است، چراکه حتی در کتیبه‌ هایی که از دوران هخامنشی به جای مانده است، از این نام برای خطاب کردن این منطقه استفاده شده است.این جنگل ها در مجامع علمی و تخصصی با عنوان جنگل‌ های مختلط کاسپینی هیرکانی شناخته می شوند و در مجامع عمومی‌تر با نام جنگل های هیرکانی شناخته می شوند. در گویش مازندرانی در گذشته به گرگان کنونی هیرکان گفته می شد. البته گرگان با نام هایی مانند جرجان و یا ورکان نیز شناخته شده بود. البته جالب است بدانید که ورکان یکی از قدیمی ترین نام های شناخته شده برای منطقه امروزی گرگان است، چراکه حتی در کتیبه‌ هایی که از دوران هخامنشی به جای مانده است، از این نام برای خطاب کردن این منطقه استفاده شده است.

چرا جنگل‌های هیرکانی مهم اند

گونه‌های درختی مختلفی در جنگل‌های هیرکانی وجود دارند. سرمای زیاد هوا در کشورهای اروپایی و یا در سیبری اجازه‌ی بقا به این گونه‌ها را نداده است. ولی آب و هوای متعادل در جنوب دریای مازندران فرصت کافی برای رشد و بقا را برای آن ها فراهم کرده است. بنابراین رشد و حضور آن‌ها از سطح دریا شروع شده و تا ارتفاع ۲۸۰۰ متری نیز حضور دارند. به‌صورت کلی، جنگل‌ های هیرکانی حدود ۵۵ هزار کیلومتر مربع مساحت دارند و بخش اعظم آن در ایران قرار گرفته است و باقی آن در کشور آذربایجان قرار دارد. آمار دقیق‌‌تر به این صورت است که دو میلیون هکتار از این جنگل ها در ایران قرار دارد و از سوی دیگر تنها ۲۰ هزار هکتار از آن در کشور آذربایجان قرار گرفته است. همانطور که بیان شده بود، این درختان قدمتی بسیار طولانی دارند و عمر آن ها به دوران دایناسورها و عصر یخبندان باز می گردد. در آن زمان، بیشتر مساحت خطه شمالی کشور توسط این جنگل ها پوشیده شده بود، ولی عصر یخبندان باعث کوچک شدن مساحت و تراکم آن ها شده بود. این زوال در آینده نیز ادامه پیدا کرد و امروزه تنها بخش های یاد شده باقی مانده اند.می دانیم که بخش اعظم این جنگل در کشور ایران قرار دارد‌، ولی جالب است بدانید تقریباً تمام استان های شمالی ایران بخشی از این جنگل ها را در خود جای داده اند. مازندران بیشترین میزان را دارد و میزبان ۵۳ درصد از این جنگل ها است. گیلان در رده دوم قرار دارد و حدود ۲۶ درصد از مساحت جنگل های هیرکانی را در خود می بیند. ۲۱ درصد دیگر از مساحت جنگل های باستانی هیرکانی در استان گلستان قرار دارند. شاید تا به حال خودتان بدون آنکه چیز زیادی در مورد این جنگل بدانید، در میان درختان این جنگل قدم زده باشید. مکان هایی مانند پارک ملی گلستان، چهار باغ چالوس، جنگل واز، پلنگ دره، سیاه رودبار گیلان، منطقه حفاظت شده لیسار، جنگل افراتخته، جنگل الیمستان هراز، پارک جنگلی بی بی یانلو، جنگل های ارسباران، جنگل معروف ابر در شاهرود، گشت رودخان و همچنین پارک جنگی ناهار خوران گرگان مکان هایی هستند که در آن ها می توانید از این جنگل ها دیدن کنید و در میان درختان آن قدم بزنید.

چرا جنگل‌های هیرکانی مهم اند

جنگل های هیرکانی قدمتی بسیار طولانی دارند و همانطور که بیان شده بود، قدمت آن ها به حدود ۴۵ میلیون سال پیش باز می گردد. علاوه بر این، این منطقه از نظر بافت گیاهی نیز بی نظیر است. این دو دلیل عمده و برخی دلایل دیگر باعث شده است تا درخواست ثبت جهانی این جنگل ها در لیست میراث جهانی یونسکو مطرح شود.بخشی اعظم جنگل های هیرکانی در کشور ایران و بخشی دیگر در کشور آذربایجان قرار گرفته است. بنابراین این دو کشور درخواست ثبت این جنگل ها را تقدیم یونسکو کردند. البته کشور آذربایجان درخواست خود را زودتر مطرح کرد، اما از آنجایی که بخش بیشتر جنگل ها در ایران قرار دارد، با درخواست این کشور موافقت نشد. از سوی دیگر ایران پیشنهاد درخواست خود را در غالب پروژه مشارکت با آذربایجان مطرح کرد و این درخواست مورد موافقت قرار گرفت. ثبت این جنگل ها در زمره آثار جهانی یونسکو از سال ۲۰۰۱ مطرح شد و در سال ۲۰۰۷ ایران رسما درخواست ثبت جهانی این جنگل‌ ها را به یونسکو ارائه کرد. ولی پاسخ و ثبت نهایی جنگل های هیرکانی در لیست میراث جهانی یونسکو اخیراً و در سال ۱۳۹۸ به اتمام رسید.امروزه متاسفانه عوامل مختلفی این جنگل ها را تهدید می کنند و به آن آسیب می رسانند. عواملی مانند توسعه عمرانی بی رویه، تصرف غیرقانونی زمین ها، آتش سوزی های متعدد، برداشت غیرقانونی و بیش از حد از منابع جنگلی، چرای بی رویه حیوانات، توسعه ناپایدار گردشگری و کشاورزی و ساخت و ساز در محدوده جنگلی باعث آسیب دیدن بافت جنگل های هیرکانی و به خطر افتادن آینده‌ی آن ها شده است. سفر مسئولانه به جنگل‌های هیرکانی علاوه بر آشنایی بیشتر با این طبیعت بکر باعث می‌شود تا علاقه‌مندان بیشتر برای حفاظت از این زیبایی تلاش کنند.



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (1 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits