دلگرم
امروز: پنج شنبه, ۰۹ فروردين ۱۴۰۳ برابر با ۱۷ رمضان ۱۴۴۵ قمری و ۲۸ مارس ۲۰۲۴ میلادی
چگونه در خانه زنبق بکاریم ؟
2
زمان مطالعه: 10 دقیقه
زنبق از گلهای زیبای زمستانی است که در رنگها و گونه‌های مختلف در طبیعت یافت می شود.


روش کاشت و تکثیر گل زنبق


زنبق از گلهای زیبای زمستانی است که در رنگها و گونه‌های مختلف در طبیعت یافت می شود. پروش و کاشت زنبق در گلدان و باغچه بسیار آسان است و بعضی از انواع آن به صورت گل بریده نیز کاربرد دارد.


گل زنبق یکی از گلهای محبوب و مورد علاقه تعداد زیادی از افراد است. پروش و کاشت زنبق در گلدان بسیار ساده است. محیط نیم سایه، آبیاری متوسط و هوای خشک و خنک از شرایط نگهداری زنبق در منزل است. بهترین زمان کاشت زنبق اوایل پاییز است . این پیازها در اواخر زمستان تا اواسط بهار گلدهی دارند.


انواع گل زنبق


زنبق ریزوم دار و انواع آن :

۱-زنبق ریش دار

ویژگی این زنبق ها این است که دارای خط برجسته ای به صورت کرک در وسط آویز ها می باشند. مهمترین گونه این دسته، زنبق آلمانی است. این گونه به سرما و خشکی مقاوم است. برگ های آن خنجری شکل و در نقاط گرم به صورت همیشه سبز دیده می شود. ارتفاع آن به ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر میرسد. رنگ گل بنفش، زرد، قرمز و صورتی است. از ارقام پابلند، گاهی به عنوان گل بریدنی استفاده می شود. گلدهی در اواسط بهار و اوایل تابستان بوده و ممکن است دوبار در سال یعنی در بهار و پاییز گل بدهد. نیاز به مناطق آفتابی، خاک سبک و زه کشی کافی دارد. پس از گلدهی با ریزوم افزایش می یابد.

۲- زنبق بدون ریش

در این نوع زنبق ها سطح آویز ها صاف و بدون کرک است. برگ ها نازک و باریک و شبیه برگ گندمیان است. ارتفاع از ۳۰ تا ۱۲۰ سانتی متر متغیر است. از گونه های مهم آن زنبق سیبری است.

۳- زنبق تاج دار

از ویژگی های این نوع زنبق این است که در وسط آویز ها، در جایی که زنبق های ریش دار، دارای ریش هستند، این ها مزین به یک تاج بوده و رنگی متفاوت با رنگ زمینه گلبرگ دارند. این گروه بومی مناطق نیمه گرمسیری هستند ولی برخی از گونه های آن به سرما مقاومند. از گونه های معروف این گروه می توان ( زنبق ژاپنی ) و نام برد. این ۲ گونه سرما را تحمل می کنند. زنبق ژاپنی در فصل تابستان گل می دهد و در مناطق خشک رشد خوبی دارد. ارتفاع آن حدود ۶۰ سانتی متر، گل ها درشت و بنفش رنگ با حواشی بریده و تاج کاسبرگ، نارنجی است.

زنبق

زنبق های سوخ دار و انواع آن

در گلکاری، زنبق های سوخ دار به سه گروه زنبق های هلندی، لنگلیسی و اسپانیایی تقسیم می شوند. از این ها به مقدار زادی جهت گل بریدنی و تزیین باغچه استفاده می شود. برخی از آنها دورگه و برخی از گونه های قدیمی به دست آمده اند. زنبق های سوخ دار، گیاهانی دایمی با سوخ کشیده هستند که سوخ اولیه ( سوخ مادری) آنها در عوض یک فصل کاشت از بین می زوند ولی در طول فصل یک سوخک درشت در کنار خود تولید می کنند که این سوخ تولید گل در سال آینده را تامین خواهد کرد.

۱-زنبق انگلیسی:

برگ های نازک و پیچ خورده دارد. گل ها به رنگ بنفش، ارغوانی و سفیدو گاهی دورنگ هستند.گیاه در اواخر بهار و اوایل تابستان گل می دهد. این زنبق را در زمینی غنی از مواد آلی می کارند و در دوران فعالیت نیاز به رطوبت زیادی دارد.

۲-زنبق اسپانیایی:

منشأ آن اسپانیا و پرتقال است. گل ها بسیار متنوع بوده، به رنگ آبی یا بنفش و به ندرت سفید یا زرد دیده می شود و روی هر یک از آویزهای آن لکه ای زردفام به چشم می خورد. تنها تفاوت آن با I. xiphioidesشکل عجیب آویزهای آن است. تنوع رنگ های I. xiphioidesبیشتر و شکل کلی آن به نسبت یکسان است. در بهار، ۲ هفته زودتر از گونه قبلی گل می دهد. مکان های آفتابی تا نیمه سایه و خاک سبک با زه کشی خوب نیاز دارد. سوخ ها را پس از گلدهی از خاک درآورده و در محل مناسب نگهداری می کنند.

۳-زنبق هلندی:

این زنبق حاصل تلاقی بین I. xiphium، I. tingitanaو I. lusitanicaاست. از نظر رنگ بسیار متنوع بوده و هر روزه رنگ های جدیدی از آن به بازار عرضه می شود. به طور معمول این نوع زنبق را پیش رس کرده و از گل بریده خارج از فصل آن استفاده می شود.

از دیگر زنبق های سوخ دار می توان I. reticulateو I. danfordiaرا نام برد. که از انواع پاکوتاه زنبق هستند و به دلیل جهت تزیین آپارتمان استفاده می شوند. این دو در اسفندماه به گل می روند. سوخ این دو را در پاییز در گلدان کشت می کنند.

گل زنبق

گیاه‌شناسی گل زنبق


گل زنبق گیاهی چند ساله است که تاکنون در حدود ۳۰۰ گونه آن شناسایی شده است. این گل دارای ۶ گلپوش است که ۳ قطعه داخلی (گلبرگ ها) به صورت ایستاده قرار داشته و به نام درفش و ۳ تای پایینی (کاسبرگ ها ) آویزان و به نام آویز خوانده می شود. از نظر اندام زیر زمینی ۲ دسته زنبق ریزوم دار و سوخ دار وجود دارد. عمده زنبق ها ریزوم دار و تعداد اندکی از آنها سوخ دار هستند. زنبق های سوخ دار به صورت تجاری و برای استفاده به عنوان گل بریدنی تولید می شوند و انواع ریزوم دار بیشتر برای کاشت در گلدان و باغچه استفاده می شود.

شرایط محیطی مورد نیاز گل زنبق

خاک: گل زنبق در خاک‏هاى با پ هاش خنثى یا قلیایى، سبک و قابل نفوذ (زهکشی بالا) بهترین رشد را دارد. همچنین در صورتی که خاک اسیدی است، اضافه نمودن قدرى آهک به خاک‏هاى اسیدى کیفیت خاک را برای کاشت زنبق بهبود مى‏بخشد. خاک مناسب براى کاشت زنبق در گلدان، ترکیب دو قسمت شن و ماسه، یک قسمت خاک باغچه و یک قسمت خاکبرگ است.

نور : نور مناسب برای گل زنبق، نور غیر مستقیم است. این گل زیبا، در هنگام رشد علفی و سبزینه‌ای نور کمتر و در دوران گلدهی به نور کامل نیاز دارد.

دما : گل زنبق، یکی از انواع گلهای فصلی زمستان است و در دوران رشد علفی و سبزینه ای، هوای خنک ۴ الی ۷ درجه و در دوران گلدهی دمای بالاتر در حدود ۱۳ الی ۱۶ درجه برای آن مناسب است.

آبیاری: نیاز آبی گل زنبق متوسط است. پس از کاشت زنبق، گلدان را به طور کامل آبیاری کنید و بعد از آن، برنامه آبیاری را برای مرطوب نگهداشتن خاک، هفتگی کنید . در دوران گلدهی گیاه، آبیاری ۲ الی ۳ بار در هفته کافی است.

مه پاشی: گل زنبق نیاز به رطوبت هوای محیط ندارد و و هوای خنک و خشک برای نگهداری زنبق مناسب است.

کوددهی: برای کوددهی گل زنبق، تغذیه گیاه را بادیدن اولین غنچه های گل بر روی گیاه شروع کنید و کوددهی را دو هفته یکبار تا هنگامی که برگهای گیاه زرد و خشک شود، ادامه دهید. برای تهیه کود میتوانید از کودهای محلول مخصوص گیاهان خانگی یا باغی موجود در گلفروشی‌ها استفاده کنید.

روش کاشت و تکثیر زنبق

زنبق ها عموماً از طریق تقسیم بوته پس از پایان گلدهی صورت می گیرد.همچنین با کشت بذر زنبق می توان پس از ۳ سال گل های زنبق را مشاهده نمود. روش افزایش هر یک از زنبق های ریزوم دار و سوخدار بیشتر توضیح داده می شوند.

۱- تکثیر زنبق سوخ دار:

در زنبق های سوخ دار، سوخک ها را در پاییز از سوخ مادری جداکرده و می کارند که در سال دوم و یا سال گل می دهند.

نگهداری اندام زیرزمینی: سوخ زنبق پس از پژمرده شدن برگ ها برداشت شده، پس از خشک کردن، تمیز کردن و درجه بندی آنها را در شرایط خشک با تهویه مناسب در دمای ۲۵-۱۷ بسته به گونه باید نگهداری کرد. سوخ های کوچک را دوباره در پاییز می کارند و سوخ های کوچکتر از ۴ سانتی متر را دور می ریزند و سوخ های مناسب گلدهی را انبار می کنند.

اگر بخواهیم سوخ ها را جهت گلدهی در سال بعد استفاده کنیم، یک دوره دمای بیش از ۲۰ برای گل انگیزی در مرحله ذخیره کردن مناسب است. جهت تمایزیابی قطعات گل درمرحله بعد، باید به دمای پایین تر (۱۵-۹) منتقل شود. برای انبار کردن سوخ به مدت طولانی، باید آن در دمای ۳۰-۲۵ نگهداری کنیم که در این شرایط تمایزیابی گل اتفاق نمی افتد و توانایی گلدهی باقی می ماند. ریزوم زنبق باید در داخل پیت با دمای ۵-۰ نگهداری شده و از خشک شدن آن جلوگیری کرد.

۲- تکثیر زنبق ریزوم دار:

بوته های بزرگ چندساله را در اواخر تابستان و اوایل پاییز پس از زرد شدن برگ ها از زمین درآورده، ریزوم ها را تقسیم کرده و هر قسمت را جداگانه در محل اصلی می کارند. اگر بخواهیم همان سال گیاه گل بدهد ریزوم ها را به قطعات بزرگ و اگر مایل باشیم ریزوم ها را بیشتر زیاد کنیم به قطعات کوچکتر تقسیم می نماییم، ولی هر قطعه ریزوم باید حداقل دارای یک نقطه رشد باشد. ریزوم ها را در عمق ۵ سانتی متری خاک می کارند. در مناطقی که هوای سرد و زمستان طولانی دارند ممکن است ریزوم ها از بین بروند.

کاشت زنبق

نحوه کاشت زنبق در گلدان


1. به منظور کاشت زنبق در گلدان، ابتدا پیاز گیاه را از گلفروشی‌ها تهیه کنید.
2. گلدان را باخاک مناسب پر کرده و پیازها را در نزدیکی سطح خاک بکارید، به نحوی که نوک پیاز کمی دیده شود.
3. پیازها را در عمق ۷ الی ۱۰ سانتیمتری و به فاصله ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر از یکدیگر کشت کنید. لازم به ذکر است میتوانید در هر گلدان ۱۲ سانتیمتری ۵ تا ۶ پیاز کشت کنید و روی آنها را با لایه نازکی از خاک مخصوص پیاز بپوشانید.
4. بعد از چند روز، ریشه‌ها، پیاز را به طرف پایین می‌کشند.
5. بعد از کاشت زنبق، گلدان را به‌طور کامل آبیاری کنید تا آب از ته گلدان خارج شود. بعد از آن مراقب باشید، خاک همواره مرطوب نگه داشته شود.
6. گلدان را در محل نیم سایه قرار دهید و زمانی که گیاه به گل نشست، آن را به مکانی پرنورتر منتقل کنید. در این زمان فقط زمانى به زنبق آب بدهید که خاک خشک شده باشد.
7. گل های زنبق در مدت 7 تا 9 هفته بعد از کاشت شکوفا می‌شوند. لازم به ذکر است تا دو سال می‌توانید پیازها را در خاک نگه دارید.
8. بعد از دیدن اولین غنچه‌های گل، کوددهی را شروع کنید. دقت کنید تغذیه خارج از اندازه پیاز را وادار به تولید پیازچه کرده و از گل دادن باز می‌ماند.

خواص دارویی زنبق

  • امروزه برای سم زدایی بدن و افزایش ادرار مورد استفاده قرار می گیرد.
  • ضماد تهیه شده از آن با ریشه آسیاب شده زنبق و آب برای درمان ناراحتی های پوستی، زخم و دردهای روماتیسم به کار برده می شود.
  • ضماد گرم برگ های تازه زنبق نیز برای رفع تومور و خستگی موثر است.

خواص چای زنبق

  • برای تهیه چای زنبق، یک قاشق مرباخوری ریشه خشک آن را در یک لیوان آب جوش به مدت ۱۰ دقیقه دم کنید و روزی ۳ بار مصرف کنید.
  • چای زنبق با تحریک کبد در درمان هپاتیت و یرقان مفید است. با عوارض پوستی مانند آکنه مبارزه می کند.
  • سوءهاضمه را برطرف می کند.
  • به درمان بیماری روماتیسم کمک می کند.
  • در کاهش وزن موثر است.

separator line

بیشتر بخوانید:

اصول کاشت و نگهداری گل آگلونما در خانه

نگهداری از « گل کروتون » در منزل

نحوه ی نگهداری و تکثیر گیاه کرواتی (سانسوریا) در منزل

separator line



این مطلب چقدر مفید بود ؟
5.0 از 5 (2 رای)  

دیدگاه ها

اولین نفر برای ثبت دیدگاه باشید !


hits