زولپیدم (Zolpidem)
زولپیدم چیست؟
زولپیدم برای درمان بی خوابی استفاده می شود. فرم های سریع اثر از زولپیدم به نام های Ambien, Intermezzo, Edluar, Zolpimist می باشد که برای به خواب رفتن استفاده می شوند.فرم طولانی اثر از زولپیدم به نام Ambien CR می باشد که دارای دو لایه می باشد که لایه اول برای کمک به خواب رفتن به سرعت حل می شود ، و لایه دوم که به آرامی حل می شود برای کمک کردن به شما در خواب ماندن است.
Ambien، Edluar، و Zolpimist از شکل زولپیدم برای استفاده در کسانی که در نیمه شب بیدار می شوند و نمی توانند دوباره به خواب روند استفاده می شوند .
موارد مصرف زولپیدم چیست؟
زولپیدم داروی خوابآور غیر بنزودیازپینی است که در درمان کوتاهمدت بیخوابی استفاده میشود. این دارو نیمهعمری حدود ۳–۲ ساعت دارد و حدود ۱۵ دقیقه پس از مصرف، اثر آن شروع میشود. این دارو با نامهای تجاری مختلف از جمله دریمکس (Dreamex)، استیلناکت (Stilnoct)، زولپیرست (Zolpirest)، زولیناکس (Zolinax) در دسترس میباشد.
از این دارو میتوان برای آرام کردن افراد در مدت کوتاهی قبل از قرار گرفتن تحت عمل جراحی استفاده کرد. Zolpidem خواب آور است و دارای ویژگیهای ضد تشنج و آرامبخش است. بطورکلی بیماران مبتلا به بیخوابی نباید بیشتر از یک هفته از این دارو استفاده کنند. آنها همچنین باید این دارو را زمانی مصرف کنند که برای خوابیدن حاضر شده باشند. این دارو بسرعت عمل میکند و فردی که تحت تأثیر آن قرار دارد ممکن است در میانه انجام کاری چُرت بزند. زمین خوردن افراد سالمند ساکن در خانه سالمندان پس از مصرف Zolpidem امری شناخته شده است.
مطالعات علمی انجام شده در مورد Zolpidem بطورکلی نشان میدهد که هیچ عوارض خماری در اثر مصرف این دارو مشاهده نشده است، اما افراد بعد از برخاستن از خواب تا زمانیکه از عملکرد طبیعی خود مطمئن نشدهاند، باید در مورد کارهایی که انجام میدهند مراقب باشند. یافته اخیر نه تنها به کوهنوردان بلکه به هوانوردان و فضانوردان نیز مربوط میشود. بسیاری از داروهای بیخوابی یک اثر بازگشتی (Rebound) ایجاد میکنند به این معنی که پس از توقف در مصرف این داروها، بدتر از همیشه، بیخوابی مجدد ایجاد میشود. با وجود این، تأثیر مذکور با Zolpidem بندرت مشاهده شده است. آزمایشی با این دارو در علائم ناشی از بیماری پارکینسون (Parkinson) بهبودی موقت ایجاد کرد، Zolpidem به رفع اختلال روانی کاتاتونیک (Catatonia) کمک کرده است.
ولپیدم با نامهای تجاری مانند "استیل نوکت" و"امبین" برای رفع بی خوابی تولید شده است.زولپیدم داروئی است که بصورت قرص موجود است وبرای کمک کوتاه مدت به خواب و رفع بیخوابی یا کم خوابی تجویز می شود. زولپیدم زمان شروع خواب را کوتاه کرده ومدت خواب را طولانی می کند. گاهی توسط متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی تجویز می شود. بنابراین توضیح مختصری در مورد آن نوشته ایم.
زولپیدم برارسال پیام های موثر در خواب، به مغز تاثیر گذاشته وبه این ترتیب به خواب کمک می کند.بطور طبیعی زولپیدم بیش از ۲تا ۴ هفته مصرف نمی شود. زیرا پس از ۳تا ۱۴ روز احتمال تاثیر آن کمتر می شود همچنین در مصرف طولانی مدت، بدن فرد ممکن است به آن وابستگی پیدا کند.
پیش از مصرف قرص زولپیدم ، بیمار باید موارد زیر رابه پزشک یا دکتر داروساز اطلاع دهد.
۱-حاملگی وشیردهی
۲-اگر فرد دچار وقفه تنفسی هنگام خواب (توقف تنفس کوتاه مدت در شب هنگام خواب) یا دارای هرگونه مشکل تنفسی است
۳-اگر احساس افسردگی می کند یا دچار هرگونه مشکل روانی است
۴-اگر بیمارضعف شدید عضلانی مانند بیماری میاستنی گراو است.
۵-اگر بیمار سابقه اعتیاد به الکل یا مواد مخدر دارد
۶-مشکلات کلیوی وکبدی
۷-هرگونه داروی دیگری که مصرف می شود باید به پزشک یا دکترداروساز اطلاع داده شود. این داروها شامل هرگونه داروی بدون نسخه،داروهای گیاهی ومکمل ها است.
۸- اگر که بیمار قبلا به زولپیدم حساسیت داشته . هرگونه حساسیت دارویی نیز باید اطلاع داده شود.
مکانیسم عمل زولپیدم
گیرندههای گابا (GABA) از واحدهایی مانند ۶–۱ α تشکیل شدهاست. زولپیدم تمایل زیادی برای اتصال به زیر واحد ۱ α دارد؛ در حالیکه تمایل اتصال آن به ۲ α و ۳ α ده برابر کمتر است و به زیر واحد ۵ α تقریباً متصل نمیشود. گیرندههای گابایی که دارای زیر واحد ۱ α باشند، امگا یک و گروهی که زیر گروههای ۶–۲ α دارند؛ امگا دو مینامند. گیرندههای امگا یک در مغز و گیرندههای امگا دو در نخاع یافت میشوند.
زولپیدم تمایل زیادی برای اتصال به گیرندههای گابای موجود در مغز دارد و مانند بسیاری از ساختارهای مشابه بنزودیازپینی تمایلی برای اتصال به ۴ αو ۶ α ندارد. به دلیل اتصال اختصاصی زولپیدم به گیرندهها، این دارو دارای اثر تسکیندهی، شلکنندگی عضلانی و نیز ضد تشنجی ضعیفی است. اما داروی خوابآور مؤثری میباشد و سبب افزایش خواب با امواج کوتاه میشود؛ اما در مرحله دوم خواب تغییری ایجاد نمیکند.
نکات مهم قبل از مصرف دارو
مطمئن شوید که شما با خیال آسوده می توانید این دارو را استفاده نمایید، اگر شما دارای هر یک از شرایط زیر می باشید با پزشک خود در جریان بگذارید :
- بیماری کلیوی.
- بیماری کبدی.
- بیماری های ریوی مثل آسم، برونشیت، آمفیزم و یا بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)؛
- آپنه خواب (تنفس در هنگام خواب متوقف می شود)؛
- میاستنی گراویس؛
- سابقه ابتلا به افسردگی، بیماری روانی، یا افکار خودکشی.
- سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا الکل.
مصرف در دوران بارداری و شیردهی
- رده بندی بارداری : گروه C
- مشخص نیست که زولپیدم میتواند به جنین آسیب برساند یا خیر ٬ در مورد مصرف این دارو در دوران بارداری با پزشک خود مشورت نمایید .
- زولپیدم می تواند به شیر مادر منتقل شود یا به کودک شیرخوار آسیب برساند٬ در مورد مصرف این دارو در دوران شیردهی با پزشک خود مشورت نمایید .
- نمونه ای از زولپیدم خریداری شده در اینترنت پیدا شده است که شامل هالوپریدول (Haldol)، یک داروی ضد جنون قوی با عوارض جانبی خطرناک است . ( لطفا فقط از داروخانه های معتبر خریداری شود )
موارد منع مصرف و احتیاط
موردی برای منع مصرف گزارش نشده است. در مورد بیماران دچار اخـتلالاتی کـه مـتابولیسم یـا پـاسخ همودینامیک را تحـت تاثیر قرار میدهند و افراد مبتلا به کاهش تلاش تنفسی، افسردگی یا سـابقه سـوء مصرف الکل یا مواد مخدر مصرف دارو با احتیاط صورت گیرد.
مسمومیت و درمان
ممکن است آثار مصرف بیش از حد دارو از خواب آلودگی تا اغمای خفیف متغیر بـاشند. امکـان تـضعیف وضعیت قلبی -عروقی و تنفسی نیز وجود دارد. با شستشوی فوری مـعده (در صـورت لزوم) اقدامـات علامتی و حمایتی معمول را انجام دهید. در صورت نیاز از تجویز مایعات داخل وریدی استفادهکنید.
تجویزفلومازنیل میتواند مفید باشد پایش و درمان بیمار از نظر هیپوتانسیون و تضعیف CNS ضـروری است. حتی در صورت بروز علایم تحریک پذیری، مصرف داروهای آرامبخش را پس از مسمومیت بـا زولپـیدم قطع کنید.
دیگر نکات
- درمان با زولپیدم را به ٧ تا ١٠ روز محدود کنید در صورتی که بیش از ٢ هفته نیاز به مصرف دارو باشد ارزیابی مجدد بیمار ضروری است.
- امکان دارد اختلال خواب ناشی از مشکلات جسمانی یا روانی باشد پس از ارزیابی بیمار اقدام به تجویز دارو کنید.
- آثار تضعیف کنندگی دارو بـر روی CNS مشـابه سـایر داروهای آرامبخش - خوابآور است چون شروع اثر دارو سریع است. مصرف دارو باید سریعالاثر قـبل از رفتن به خواب صورت گیرد.
- به دلیل افزایش عوارض جانبی، در صورت مصرف هـم زمـان داروهـای تضعیفکننده CNS نیاز به تنظیم دوز زولپیدم است.
- از مسمومیت تجمعی یا تعهدی با ایـن دارو در مورد آن دسته از بیماران بستری با سابقه افسردگی اقدام به خودکشی یا سوء مصرف ثابت شده مواد مخدر خودداری کنید. پایش دقیق بیماران دارای سابقه اعتیاد یا سوء مصرف الکل با مواد مخدر ضروری است. زیرا خطر اعتیاد یا وابستگی به دارو وجود دارد.
- کارایی و بیخطر بودن درمان با این دارو در مورد کودکان بیمار اثبات نشده است.
- در مورد بیماران سالمند پس از مصرف مکرر یا به دلیـل حسـاسیت نـامعمول نسبت به داروهای آرامبخش - خوابآور، اختلال در فعالیتهای شناختی یا حرکتی رخ دهد.
- به بیمار توصیه شود: دارو را به همراه یا به سرعت پس از غذا مصرف نکند.
- در صورت مصرف دارو به مدت بیش از چند هفته احتمال ایجاد تحمل و نیاز به مصرف دوزهای بالاتر جهت ظاهر شدن آثار دارو وجود دارد.
- مصرف هم زمان الکل یا سایر ترکیبات خواب آور در طول مدت درمان با زولپیدم باعث ایجاد عوارض جانبی وخیـم میگردد.
عوارض جانبی مصرف زولپیدم
زولپیدم علاوه بر اثرات مفیدی که داراست ممکن است عوارضی نیز داشته باشد که البته در همه افراد دیده نمی شود. این عوارض معمولا با گذشت زمان وعادت کردن بدن به دارو بهبود می یابند. ولی اگر این عوارض ادامه پیدا کرد با پزشک یا دکترداروساز مشورت شود.
اگر یکی از عوارض زیر بیمار را دچار مشکل نمود، باید به پزشک یا داروساز اطلاع دهد.عوارض شایع مصرف زولپیدم( این عوارض کمتر از ده درصد افراد مصرف کننده زولپیدم را گرفتار می کند:
حالت چرت زدن،گیجی وخستگی
در موارد فوق باید پیش از رانندگی، کار با ماشین الات یا هر شغل دیگری که نیاز به هوشیاری دارد،از طبیعی بودن واکنش بیمار اطمینان حاصل شود.
سردرد
اگر مشکل سردرد با مسکن معمولی رفع نشد با پزشک صحبت شود.
اسهال
برای اسهال ناشی از مصرف زولپیدم آب ومایعات مصرف گردد.
توهمات، احساس بی قراری،کابوس شبانه،ضعف حافظه
برای درمان هر کدام از موارد فوق که ایجاد مشکل نمود باید با پزشک صحبت شود.برخی افرادی که زولپیدم مصرف می کنند ممکن است هنگام خواب کارهائی انجام دهند که پس از بیدار شدن انها را بخاطر نیاورند. این کارها شامل راه رفتن در خواب، رانندگی هنگام خواب، وروابط جنسی است. اگر این مشکلات ایجاد شد با پزشک درمورد ان صحبت شود.هرگونه علائم دیگری که تصور می شود مرتبط با مصرف زولپیدم است باید به دکترداروساز یا پزشک اطلاع داده شود.
روش نگهداری زولپیدم
- همه داروها باید خارج از دید ودسترسی کودکان نگهداری شود
- دارو در جای خشک وخنک ودور از حرارت ونور مستقیم ذخیره شود.
گردآوری شده ی مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
- برچسبها
- زولپیدم
- zolpidem
- عوارض زولپیدم
دیدگاه ها